فهم تکاملی علمای مشروطه در تولید الگوی نظام سیاسی عدالتخانه

author

Abstract:

دوره مشروطیت ، از جمله مهمترین نقاط عطف در تاریخ معاصر ایران به شمار می آید و تأثیرات عمیقی را بر تحولات سیاسی- اجتماعی بعدی این مرز و بوم به جای نهاده ومبدأ چالشهای فکری گسترده و پایایی بوده که دامنه آن تا به امروز نیز ادامه یافته است.از جمله چالشها نوع مواجهه با نظام استبدادی بوده است.مشروطه خواهان غربگرا که ذیل الگوی کلان توسعه غربی، می زیستند نظریه ترجمه ای مشروطه را به عنوان جایگزین حکومت استبدادی مطرح کردند. اما علما که عمدتا جز نفی نظری مشروعیت حکومتهای غیر معصوم یا ماذون از ناحیه معصوم اقدامی ایجابی برای طرح نظریه جایگزین انجام نداده بودند بعد از جنبش تحریم تنباکو و فضای ایجاد شده تلاش نمودند تا در یک سیر تکاملی طرحی ایجابی را برای تحدید استبداد به نحوی که مبتنی بر مقتضیات بومی باشد ارائه نمایند و در مقابل مشروطه، عدالتخانه را مطرح کردند. با نگاهی گذرا به تاریخ مبارزات مردم به رهبری علماء از آغازین روزهای نهضت عدالتخانه تا اواخر حضور جمعی از مردم در سفارت انگلستان که همزمان با تحصن علماء در قم به سفارت رفته بودند ، می‌توان به وضوح دریافت که رهبران نهضت آرام آرام به این نتیجه رسیدند که بدون طراحی یک الگوی مشخص و با اقدامات فرد محور و مصداقی نمی توان، حقوق ملت را استیفا کرد و از دین محافظت نمود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

صورت بندی گفتمانی علمای شیعه در انقلاب مشروطه(نگاهی تحلیلی-گفتمانی به جبهه‌بندی گفتمانی علمای شیعه در انقلاب مشروطه)

هدف: هدف پژوهش حاضر،  بررسی نحوة صورت­بندی گفتمانیِ خرده­گفتمان­های موجود در گفتمان علمای شیعه و واکاوی چگونگی ظهور این خرده­گفتمان­ها و مداقة تاریخی- گفتمانی در اندیشه­ورزی این خرده­گفتمان­ها در باب مشروطیت است. روش/رویکرد پژوهش: این مقاله،  بااستفاده از روش گفتمانی «تضادمحور» میشل­پشو و اتخاذ رویکردی تاریخی– تحلیلی به بررسی صورت­بندی گفتمانی علمای شیعه در انقلاب مشروطه پرداخته است. یافته­ها و ...

full text

تحلیل کیفیت بازنمایی مفهوم مشروعیت سیاسی در گفتمان علمای مشروطه خواه ایران

در عصر مشروطیت در سایه یک گذار ابرگفتمانی، رابطه انتساب دال‌ها و مدلول‌ها و مصادیق در سامانه مفصل‌بندی گفتمان علمای مشروطه‌خواه متحول و دستخوش بازاندیشی گردید. علمای مشروطه‌خواه، به ظرفیت‌سازی و تئوریزه کردن مفاهیم نوین در پوشش آموزه‌های برآمده از نصوص دینی و آموزه‌های اسلامی پرداخته و راهی را برای طرح موضوعات عرفی (مبتنی بر عقل و تجربه بشری) در کنار مبادی شرعی (استوار بر نقل و نص) گشودند...

full text

فرهنگ سیاسی علمای سنتی دوران مشروطه؛ با تاکید بر آرای شیخ ابوالحسن نجفی‌مرندی و محمدحسین تبریزی

فرهنگ شامل عقاید و ارزش­ها و احساسات است. نظام­های فرهنگی از سویی محصول اعمال و باورهای انسانی متعددی­اند و از سویی دیگر، در ابعاد مختلف، اعمال و باورهای انسانی را محدود می­کنند. سیاست از مهم­ترین حوزه‌هایی است که فرهنگ نقشی تعیین­کننده در آن دارد. می­توان در قالب مفهوم فرهنگ سیاسی، تاثیرات دیرپای عوامل فرهنگی بر مواضع و جهت­گیری­های سیاسی را مورد مطالعه قرار داد. این مقاله درصدد بررسی فرهنگ سی...

full text

صورت بندی گفتمانی علمای شیعه در انقلاب مشروطه(نگاهی تحلیلی-گفتمانی به جبهه بندی گفتمانی علمای شیعه در انقلاب مشروطه)

هدف: هدف پژوهش حاضر،  بررسی نحوة صورت­بندی گفتمانیِ خرده­گفتمان­های موجود در گفتمان علمای شیعه و واکاوی چگونگی ظهور این خرده­گفتمان­ها و مداقة تاریخی- گفتمانی در اندیشه­ورزی این خرده­گفتمان­ها در باب مشروطیت است. روش/رویکرد پژوهش: این مقاله،  بااستفاده از روش گفتمانی «تضادمحور» میشل­پشو و اتخاذ رویکردی تاریخی– تحلیلی به بررسی صورت­بندی گفتمانی علمای شیعه در انقلاب مشروطه پرداخته است. یافته­ها و ...

full text

نقش علمای نجف در جنبش مشروطه

this paper firstly highlights the importance of the najaf city, its religious schools historical periods and events occurred in this city and impact of clergies on the political life of najaf at the time of constitutional movement, journals published in that period, the function of iranian cler­gies residing in najaf and their impact on political affairs in iran before and during constitutional...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 12

pages  65- 83

publication date 2019-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023